Over hobbelwegen en hoogvlakten: jouw roadtrip door Kirgistan
- Artikel
- 06 dec 2024
- 8 minuten leestijd
Vergis je niet; Kirgistan is niet voor watjes. Alleen reizigers die zich thuis voelen in een 4x4-wagen over zandweggetjes gedijen hier. Ben je zo iemand? Dan wachten de besneeuwde bergtoppen, knalblauwe meren en uitgestrekte vlaktes tijdens deze zuidwestelijke route op je.
Zoals Sahil al in de aflevering zei: “Hoe kan je hier zoveel mogelijk zien in een korte tijd?” Dat is door de hobbelige, kronkelende wegen in Kirgistan vaak een flinke uitdaging. We nemen dus de tijd voor deze route door het ruige zuidwesten van Kirgistan. Geen probleem, want het land is bij uitstek geschikt voor reizigers die graag aan community based tourism doen. Wat dat is? Een vorm van toerisme waarbij reizigers lokale gemeenschappen bezoeken en activiteiten ondernemen die direct bijdragen aan de ontwikkeling en welzijn van die gemeenschappen. In het kort: je bent veel onder de echte Kirgiezen en je weet waar je geld naartoe gaat. En dat allemaal terwijl je in ongeveer vier weken langs prachtige wandelingen komt en ongerepte landschappen de boventoon voeren. Als je de tijd hebt, kan je tot zestig dagen visumvrij verblijven in Kirgistan. Minder tijd? Geen stress, want je kan altijd halverwege de route bij Osh het vliegtuig terug naar huis nemen.
Startpunt Bishkek: Sovjetcharme en groene verrassingen
Je roadtrip begint in Bishkek, de hoofdstad van Kirgistan. Bishkek staat bekend als een post-Sovjetstad. Dat klinkt als veel beton en sobere hoogbouw, maar waan je geen illusies; pracht en praal krijgt hier ook zeker een plek. Verrassend zijn de groene parken en brede lanen in het straatbeeld. Stop zeker even bij de kleurrijke bazaar voor plaatselijke lekkernijen en de nationale drank, koumis – ook wel paardenmelk met alcohol. Loop langs het indrukwekkende White House, het kantoor van de president. En op het Ala-Tooplein voel je de Sovjetinvloeden nog steeds: het plein werd in 1984 aangelegd ter ere van het 60-jarig bestaan van de Sovjet-Unie.
Maar de route begint niet alleen in Bishkek vanwege al het moois dat hier te zien is; het is ook heel praktisch. Je kan hier makkelijk een auto huren en gelijk de juiste papieren regelen. Omdat Kirgistan grenst aan Kazachstan, Tadzjikistan, Oezbekistan en China is het slim om een toegangsbewijs te regelen voor de grensgebieden rondom Kirgistan. Tot de dag van vandaag is het grensgebied namelijk een punt van discussie, waardoor je makkelijk aangehouden kan worden door de grenswacht van het aangrenzende land. Deze documenten kosten vijfendertig euro en kan je vaak bij een van de velen toeristenbureaus in de stad aanschaffen of gewoon bij een taxichauffeur.
Vanuit Bishkek is het aan te raden om een uitstapje te doen naar het Ala Nationaal Park. Het is slechts een uurtje rijden en je staat tussen bergpieken, watervallen en picknickende bewoners. Grote kans dat je wordt uitghenodigd voor een hapje eten. Als je verder richting het zuiden rijdt kom je langs de Konorchek Canyon. Hier waan je je in een kleinere versie van de Grand Canyon met in de verte een uitgestorven vulkaan van 2,5 miljoen jaar oud.
Het nomadenleven bij Kochkor
Op zo’n vier uur rijden van Bishkek vind je Kochkor, het kloppende hart van jailoo-toerisme. Wat dat is? Een kans om het nomadenleven te ervaren. Hier draait alles om eenvoud: de natuur is je kalender, en de kudde je wekker. De nomadencultuur leeft hier echt nog; mensen trekken in de zomer met hun vee de bergen in en keren in de winter terug naar hun dorpen. Het is bijzonder om te zien hoe deze traditie hier standhoudt, terwijl deze in veel landen tijdens de Sovjetperiode verloren ging.
Blijf zeker overnachten bij een nomadenfamilie en slaap in een yurt – een ervaring die je niet snel vergeet. Als je in juli reist, kan je een uitstapje maken naar Sarala Saz Jailoo. Hier vinden de nationale hippische spelen plaats, met paardenraces als hoogtepunt. Je kan hier zelf ook een ritje maken te paard.
De vergane glorie van Naryn
De oude, vervallen flatgebouwen kijken uit op pleintjes waar onkruid vrolijk door het asfalt groeit, afgewisseld met een roestige glijbaan en een schommel die misschien in de jaren tachtig nog werkten. Hoewel de stad niet de schoonheidsprijs wint, doet de natuur dat wel. Zo ligt hier de Narynrivier, de grootste rivier van Kirgistan. Deze rivier slingert majestueus door de stad en wordt gevoed door de gletsjers van de Tien Shan-bergen. Perfect voor een wandeling door dit ruige terrein.
Vanuit Naryn kan je nog een tussenstop maken bij het idyllische Son Kul, en vanaf daar verder het westen in trekken. Maar Joenah Lisa Malot, een Belgische reisorganisator met meer dan tien jaar ervaring in Kirgistan, waarschuwt: “Vergeet je navigatie-apps. Drie uur rijden betekent hier minstens negen uur. Het lijkt op de kaart dan misschien niet ver, maar op wegen vol kuilen en gaten kan je echt geen zeventig kilometer per uur rijden. We hebben over dit stuk dagen gedaan, terwijl onze navigatie een paar uurtjes aangaf." Het is dus misschien niet de snelste route, maar wel de mooiste. En het beste van alles? Je kan bijna overal wildkamperen en onderweg veel stoppen voor hikes. Let wel op: er zijn geen waarschuwingsborden of balustrades bij kliffen. “In Kirgistan is het heel gebruikelijk om een gids in te schakelen, want als je verdwaalt kom je écht niemand tegen. Wees dus voorbereid,” zegt Joenah.
De oudste stad van Kirgistan
Als je verder naar het zuidwesten rijdt, kom je langs de Kirgizische dorpen Kazarman en Uzgen, voordat je aankomt in Osh. Osh is niet zomaar een stad; het is de oudste stad van Kirgistan, met een geschatte leeftijd van meer dan drieduizend jaar. Sinds 1939 is het ook het administratieve centrum van de regio Osh. Vroeger was het een bruisende marktstad langs de Zijderoute, en vandaag de dag speelt het nog steeds een belangrijke rol als tussenstop voor goederen die het Alaygebergte doorkruisen, op weg van China naar Centraal-Azië. Kortom, een stad die je niet mag missen, vooral niet vanwege de levendige bazaar.
Osh staat bekend om zijn rijke geschiedenis, oude moskeeën en de heilige berg Sulaiman-Too. Deze berg in het midden van de stad is niet alleen een populaire bedevaartplek, maar ook UNESCO Werelderfgoed. Het is de reus die de Ferganavallei domineert en al eeuwenlang een herkenningspunt voor reizigers. De berg heeft vijf pieken, tal van oude aanbiddingsplaatsen en grotten met rotstekeningen van mensen, dieren en geometrische vormen.
Het “Walnotenparadijs” Arslanbob
De laatste stop voor je terug naar Bishkek rijdt, is Arslanbob. Deze vallei, gelegen in de regio Jalal-Abad in het westen van Kirgistan, wordt omringd door de indrukwekkende bergketen Babash Ata. Arslanbob herbergt zo’n zestienduizend mensen verspreid over vijf dorpen: Gumkana, Bel Terek, Kyzyl Alma, Kyzyl Unkur en natuurlijk Arslanbob, het grootste dorp van de regio.
De beste manier om Arslanbob te verkennen is te voet. Wandel door het beroemde walnotenbos, pluk wat fruit en ga picknicken bij de waterval. Wees voorbereid op een eindeloze wandeling, want elke bocht in de weg komt met een nieuwe uitnodiging door gastvrije bewoners voor thee, brood met jam, of soms zelfs wodka en gezouten vis. Veel families verwelkomen reizigers namelijk graag en bieden ze soms zelfs onderdak aan. Vaak kan je met hen mee-eten, wat een geweldige manier is om de cultuur van dichtbij te ervaren.
Praktische reistips
Zo. Je hebt nu de route. Maar hoe zorg je ervoor dat je geen beginnersfouten maakt? We helpen je een handje. Om te beginnen, het feit dat veel toerisme seizoensgebonden is. Sommige plekken zijn alleen in de zomer bereikbaar. Kazarman bijvoorbeeld? Hier kan je alleen naartoe in juli en augustus. Wat je auto betreft: haal voordat je gaat een internationaal rijbewijs, huur een 4x4 en zorg ervoor dat je huurt bij een verhuurder die je onderweg eventueel kan helpen bij pech. Want ja, je gaat vast wel een keer vast zitten. Het beste is natuurlijk om gewoon een paar vrienden mee te nemen, dan heb je altijd handjes genoeg om je te helpen.
Ook een dikke tip: wees je bewust van de corruptie in dit land. Het komt veel voor, zeker in combinatie met snelheidslimieten. Trap dus niet te hard op de pedalen, maar weet dat als ze omgerekend tweehonderd euro vragen voor een verkeersboete, je wordt afgezet. Over iemand afzetten gesproken, liften is hier heel normaal. Sterker nog, een lifter laten staan is net zo onbeleefd als een bord eten weigeren.
En bereik? Wat is dat? Download je apps en navigatiekaarten van tevoren, anders ben je echt off the grid. Tenzij je voor een digitale detox gaat, natuurlijk. Daar is dit land uitermate geschikt voor.
Meer weten over de jongerencultuur in Kirgistan? Lees het hier.
