Babydutjes buitenshuis en nationale wandelverenigingen: dit is het Noorse ‘friluftsliv’

Wandelen in de natuur, zwemmen in een meer of slapen onder de sterren: dát is het Noorse friluftsliv. In een wereld die overspoeld wordt door prikkels, is het geen gek idee om daar zo nu en dan van los te komen. De Noren? Die zijn daar pro’s in.

Dat de Noren graag buiten komen is voor weinig mensen nog geheim. Het zit zelfs zó ingebakken in de cultuur, dat zelfs hun taal hier verschillende uitspraken voor kent. “Ut på tur, aldri sur”, zeggen ze vaak. Wat dat betekent? Iets in de trant van: wie buiten is, is nooit chagrijnig. Dat is in Nederland soms wel anders, wanneer het motregent of de wind waait. Voor het Noorse friluftsliv geldt dat niet. Sterker nog: volgens de Noor bestaat er geen slecht weer, enkel slechte kleding. Echte buitenliefhebbers dus, waar de meesten van ons wat van kunnen leren.

Wat is friluftsliv?

Hoe die voorliefde voor buiten-zijn zich uit? Op talloze manieren. Van het buiten laten slapen van baby’s tot een volledige bacheloropleiding in friluftsliv of een nationale wet die ervoor moet zorgen dat mensen van alle leeftijden worden betrokken bij het leven in de buitenlucht. Jonge kinderen die naar de peuterspeelzaal gaan, zijn al vaak buiten. Ze spelen buiten, maken wandeltochten door de bossen en plukken bessen. Op jonge leeftijd leren ze buiten zijn. Maar het friluftsliv gaat over veel meer dan fysieke uitputting. Veel meer gaat het over het één-zijn met de natuur en het leven volgens de wetten van moeder aarde, door weer en wind. Het is een levensstijl.

Niet alleen in Noorwegen slapen baby’s regelmatig buiten. Lees hier alles over hoe men dat in Denemarken doet.

Allemansrecht

Om dit mogelijk te maken helpt de overheid een handje mee. Zo is er een wet, genaamd: het allemansrecht, dat waarborgt dat iedereen toegang moet hebben tot de natuur om vrij te kunnen wandelen, fietsen en kamperen. Ook zijn er plekken in het land waar mensen spullen kunnen lenen die ze nodig hebben voor buitenhobby’s. Je kan daarbij denken aan een soort bibliotheken voor spullen, die door de overheid worden gesponsord. Het allemansrecht en de bibliotheken zijn overigens niet de enige manieren waarop mensen worden aangemoedigd om meer in de buitenlucht te leven. Door heel Noorwegen vind je verschillende verenigingen en clubs die in het teken staan van wandelen, klimmen of gewoon simpelweg: friluftsliv. 

Veel Noren hebben daarnaast zelf een hut in de natuur waar ze ‘s weekends of in vakanties naartoe gaan. Het wonen in een stad houdt Noren niet tegen om tijd buiten door te brengen. Integendeel: zelfs vanuit Oslo, de hoofdstad van Noorwegen, ben je binnen een half uur in het bos. Een fietsritje verwijderd van de vrijheid dus. 

Zelf aan de slag?

Benieuwd hoe je deze levensstijl zelf kan omarmen? Bovenal gaat het friluftsliv over buiten-zijn. Oftewel: doe wat extra moeite om de deur uit te stappen. Verruil bijvoorbeeld je auto voor de fiets, ga een ommetje wandelen tijdens je pauze of neem je (klein)kinderen mee naar de vijver aan het einde van je straat om naar eenden te kijken. Zo simpel kan het zijn. Wanneer je meer tijd in de natuur besteedt, zal je volgens de Noorse filosofie al snel merken dat het gepaard gaat met allerlei voordelen voor je mentale welzijn. Het zal je dan misschien ook niet verbazen dat Noorwegen in de top tien gelukkigste landen van 2024 staat. 

Wie moeite heeft om vaker naar buiten te gaan, kan eens denken aan het oppakken van nieuwe hobby’s buitenshuis. Is het zomer? Dan kan je denken aan tuinieren of fietsen. Is het winter? Pak dan eens je oude schaatsen erbij of trek je regenbroek aan voor een fijne wandeling in het bos.

Over regenbroeken gesproken: een belangrijk onderdeel van de Noorse filosofie is het gepast kleden voor het weer. Dat betekent dus dat je regenkleding aantrekt als het regent en jezelf met dunne laagjes inpakt als het koud is. Zorg daarnaast voor stevige schoenen in de modder en verkoeling in de zomer. 

Ben je eenmaal buiten én heb je jezelf goed aangekleed? Gefeliciteerd, dan mag je jezelf bijna beoefenaar van het friluftsliv noemen. Wat er nog mist? Je onverdeelde aandacht. Probeer technologie een beetje los te laten, dus: zet je telefoon op stil, laat het maken van eindeloze foto’s links liggen en probeer te genieten van de geluiden van de natuur, in plaats van de muziek die uit je koptelefoon dreunt. 

In Nederland geldt helaas geen allemansrecht, maar in andere landen wel. Bekijk hier in welke landen je mag wildkamperen. 

• Deel