Geen tapas maar pintxos: dit is de keuken van Baskenland

Voor de trotse Basken speelt eten een heel belangrijke rol in het leven. En dat is te merken. Stap maar in een van de ontelbare keukens en proef de passie die ze in Baskenland hebben voor eten. Dus reis met ons mee naar de hoofdstad van eten!

Baskenland is een gebied dat over het zuiden van Frankrijk en het noorden van Spanje verstrijkt. Het onderwerp Baskenland is een gevoelige in de Spaanse politiek. Veel Basken zijn erg trots op hun afkomst en veel inwoners streven daarom ook naar zelfstandigheid. De autonome regio in Spanje die nu Baskenland wordt genoemd, is een stuk kleiner dan het traditionele Baskenland waar ook een stukje Frankrijk en de provincie Navarra onder vallen. De typisch Baskische cultuur, tradities, sporten, festivals en eigen taal kom je echter in het volledige gebied tegen. En misschien wel het allerbelangrijkste element van die cultuur? Een eigen keuken. 

Baskenland heeft de perfecte ligging voor een verse keuken. Verspreid over Frankrijk en Spanje krijg je een goede mix aan verschillende invloeden. Het ligt grotendeels aan de zee, waardoor er veel verse vis wordt gegeten. Ook heb je er vruchtbare grond en ligt het in de uitlopers van de Pyreneeën. Als je dit allemaal samenvoegt krijg je de beste verse ingrediënten. De keuken van Baskenland probeert zoveel mogelijk gebruik te maken van de producten van de eigen boeren. Verse vis, vlees, paddenstoelen en nog veel meer maken de keuken zo heerlijk. Niet gek dus dat het gebied internationale erkenning krijgt. 

Eetcultuur 

Het volledige gebied telt maar liefst veertig Michelinsterren. Dat zijn er enorm veel, bijna een derde van alle besterde Spaanse restaurants. Zelfs in de lijst van beste restaurants ter wereld, vind je Baskenland een aantal keer terug. Niet alleen de grote steden, ook restaurants in kleine dorpjes krijgen deze erkenning. Waar kinderen hier later een brandweer, politieagent of dokter willen worden, worden ze daar graag kok. Er wordt de hele dag uitgepakt om lekker te eten. Bij een sociale gelegenheden worden er borden vol pintxos klaargelegd, maar ook alledaags wordt er flink op uitgegeten.

San Sebastián

Waar Baskenland de eethoofdstad van Spanje is, is San Sebastián dat van Baskenland. Hier zijn de meeste Michelinsterren te vinden per hoofd. In deze stad vind je vijf één sterrestaurants, twee tweesterrenrestaurant en drie driesterrenrestaurants. In deze restaurants wordt geleefd voor vernieuwing en verfijning van de Baskische keuken. En daar hangt natuurlijk een prijsje aan. Ondanks dat Basken het helemaal niet erg vinden flink wat geld neer te leggen om heerlijk te eten,  zijn er gelukkig ook veel goedkopere opties om hier te dineren. En minstens net zo lekker. 

Meer lezen over San Sebastián en andere mooie plekken in Baskenland kan hier.

Pintxos en andere traditionele gerechten

Wat is nou echt Baskisch eten? Baskenland heeft ontelbaar veel variaties aan traditionele gerechten. Een van de belangrijkste daarvan zijn pintxos. Dit zijn een soort tapas van Baskenland. Ook hier zijn oneindig variaties van te krijgen. In het algemeen wordt een pintxo geserveerd op een broodje en wordt het gerechtje, dat vaak niet meer dan een paar hapjes is, gespietst door een tandenstoker. Zo is het makkelijk op te pakken. Met de creativiteit en de lokaal geproduceerde ingrediënten heb je zo een heerlijk gerecht. Een pintxos kan bestaan uit allerlei soorten vlees, vis, schaaldieren, groentes, zwammen en pepers. In de meeste dorpen en steden kom je op elke hoek van de straat wel een pintxos-bar tegen. In de bar kan je een variatie van de gerechtjes bestellen, voor soms zelfs minder dan één euro per gerechtje. Dat eten ze daar vaak staand aan de bar, net als Italianen die een koffie aan de bar wegdrinken.

Pintxos zijn natuurlijk niet het enige traditionele aan de Baskische keuken. Zo wordt vis bijvoorbeeld traditioneel bereid door het te roken op een barbecue. De barbecue is dan ook erg belangrijk voor de keuken. Niet alleen vis wordt op de barbecue bereid, ook veel vlees en pepertjes belanden op de grill. Het kan allemaal. De Baskische keuken is er vooral eentje van variatie.

Hoewel de Franse Basken over het algemeen minder kleurrijk en uitgesproken Baskisch zijn ten opzichte van hun Spaanse gelijken, hebben ook zij een eigen smaak. Zo vind je hier een eigen kaas genaamd: Ossau-Iraty. Dit is een halfharde schapenkaas van schapen die in de Pyreneeën grazen. Ook typisch aan het Franse Baskenland: gâteau basque. Deze Baskische cake is een van de bekendste desserts van Baskenland en is in elke boulangerie van dit gebied te vinden. Het lijkt op een typische boterkoek, maar is altijd met een heerlijke vulling van banketbakkersroom, amandel, vanille of kersen voorzien. 

Baskische bubbels

Natuurlijk hoort bij een culinaire bevolking een eigen wijn. Het unieke klimaat van de kust en het heuvelachtige terrein van Baskenland dragen bij aan het aparte karakter van Baskische wijnen. Het bekendst is de frisse licht bubbelende witte wijn van Txakoli. Naast wijn speelt cider een belangrijke rol in de drankcultuur van Baskenland. In een sagardotegiak, dat zijn een soort ciderhuis, kan je een Baskische cider kan proberen. En daar hoort natuurlijk ook een hapje eten bij. 

Wil je meer lezen over internationale keukens? Lees hier over de heerlijke Libanese keuken.

• Deel