Kleinste van Europa tot naziplannen: 6 bijzondere kastelen in Groot-Brittannië

Regen, groene heuvels en natuurlijk eeuwenoude, mythische kastelen. Wie naar Groot-Brittannië reist, kan er niet omheen. Het eiland telt duizenden kastelen, met elk een eigen geschiedenis. We nemen je mee naar zes Britse kastelen met een opmerkelijke achtergrond.

© Chris Waistle / Shutterstock.com

De kleinste van Europa

Dramatische kliffen, een ruige wind en de oneindige zee. Het Schotse Achmelvich, in het uiterste noordoosten van het land, is het perfecte decor voor een imposant kasteel. Niet zo gek dus dat David Scott, een beroemde architect uit het Engelse Norwich, deze plek in de jaren vijftig van de vorige eeuw van een kasteel wilde voorzien. Juist, hier geen eeuwenoud kasteel vol mythes en legendes. Wat wel? Hermit’s Castle: het kleinste kasteel van Europa. Want wil je hier naar binnen? Dan zal je je moeten wurmen door een kleine opening. Eenmaal binnen is de ruimte net groot genoeg om een eenpersoonsmatras in het betonnen frame te plaatsen. 

Er bestaat nog veel onduidelijkheid over de reden achter de bouw van dit betonnen bouwwerk dat meer weg heeft van een Sovjet-bushokje dan een Brits kasteel. Het is vrijwel zeker dat David Scott ‘m bouwde en dat dit ergens in de jaren vijftig was. Maar waarom? Dat weet niemand. De architect zou zes maanden in het geheim hebben gewerkt aan het kasteel, waarbij hij materialen kocht van vissers die hij dan in zijn boot naar het bouwwerk bracht. Na maanden werk zou hij slechts één nacht hebben geslapen in zijn kasteel, waarna hij vertrok naar zijn woonplaats Norwich om nooit meer terug te keren. 

Ruiken is dodelijk

In het Noordoosten van Engeland vind je een kasteel dat je misschien zal herkennen uit de eerste twee Harry Potter-films. Of misschien ken je het wel van een legende uit de twaalfde eeuw waarbij een vampier uit een kasteel ontsnapte en ’s nachts door de straten van Alnwick sloop. Toch zijn vampiers en gebrilde tovenaars niet de reden dat Alnwick Castle een plekje in onze lijst krijgt. Dat heeft dan weer te maken met dodelijke bloemen. 

Dodelijke bloemen? Juist. Op het prachtige, uitgestrekte landgoed van dit bouwwerk vind je Poison Garden. Hier staan zo’n honderd verschillende giftige, bedwelmende en verdovende planten. Zonder gids is deze plek absoluut verboden terrein, aangezien het aanraken of ruiken van sommige planten al enorme risico’s met zich mee kan brengen. Het idee voor deze tuin ontstond bij hertogin Jane Percy, nadat ze de Toscaanse Medici-tuinen bezocht, die veel giftige planten tellen. Tijdens een bezoek zal je veel bloemen en planten tegenkomen die je wellicht al kent, maar waarvan je helemaal niet wist dat ze zo giftig waren. Ook geschikt voor kinderen trouwens, want tussen al die dodelijke natuurkracht zit stiekem een flinke dosis drugsvoorlichting verstopt. 

Dronken geleerden en gestolen kinderwagens

Wie Oxford bezoekt, komt natuurlijk voor de historische én academische waarde van de stad. Toch slaan veel bezoekers Oxford Castle nog wel eens over. En dat terwijl dit kasteel een interessant kijkje in de geschiedenis van de stad biedt. In eerste instantie diende het bijna duizend jaar oude kasteel als een verdedigingswerk voor de stad, maar al snel vond het een nieuwe functie. In de dertiende eeuw werd het voor het eerst gebruikt als gevangenis om dronken en onhandelbare geleerden van de Universiteit van Oxford te huisvesten.

Nadat de plek een tijdje in verval raakte, werd het na de Engelse burgeroorlog (1642-1651) opnieuw gebruikt als gevangenis en strafrechtbank, inclusief galg. Gedurende de eeuwen die volgden werden er ontelbaar veel gevangenen vastgehouden. Ook kinderen. Zo werd een zevenjarig meisje hier tot zeven dagen dwangarbeid veroordeeld nadat ze een kinderwagen had gestolen. Maar de beroemdste gevangene? Dat was Mary Blandy. Zij had haar vader vergiftigd met arseen, omdat ze dacht dat het gif een liefdesdrank was die haar vader zou dwingen haar verloofde goed te keuren. Op 6 april 1752 werd ze opgehangen en ze zou volgens een legende, volledig in de stijl van Britse kastelen, tot op de dag van vandaag nog ronddwalen in het kasteel. 

Het kasteel bleef overigens tot 1996 een gevangenis, waarna het werd omgebouwd tot toeristische attractie én hotel. Slapen in een eeuwenoude gevangenis waar ook Mary Blandy voet zette, is dus meer dan mogelijk in één van de 94 kamers. 

Springende viervoeters

Overtoun House is een landhuis tussen de groene heuvels en dichte bossen van het Schotse West Dunbartonshire, op zo’n dertig kilometer van Glasgow. Niet het kasteel, maar de brug vóór het kasteel is de reden dat we ‘m vernoemen. Sinds 1950 zouden hier namelijk al minstens driehonderd honden naar beneden zijn gesprongen, waarvan vijftig de val niet overleefden. Ook opvallend? De honden in kwestie zouden allemaal een lange neus hebben en op een heldere dag naar beneden zijn gesprongen. 

Ook in deze eeuw vonden er verschillende incidenten plaats op Overtoun Bridge. Vaak rapporteren eigenaars dat hun honden bevriezen of ineens ergens naar staren, waarna ze op de vlucht slaan of opspringen. Ook getuigen ze dat hun honden plotseling ander gedrag vertonen en dat het lijkt alsof ze bezeten zijn. Niet zo gek dus dat deze brug voedingsbodem is voor wilde theorieën. Zo zou de geest van een vrouw genaamd de White Lady of Overtoun hier rondhangen. Zij zou dertig jaar lang in rouw in het landhuis gewoond hebben nadat haar man in 1908 overleed. Wat er daadwerkelijk achter de ‘zelfmoordacties’ van de viervoeters zit? Daarover lees je meer in dit artikel. 

Vorstelijk treinen

Oké toegegeven, het is feitelijk geen kasteel. Toch heeft deze poort van de Clayton Tunnel tussen Brighton en Londen er alles van weg. Om de Engelse hoofdstad met badplaats Brighton te verbinden, werd er in 1841 een spoorwegtunnel gegraven door het Engelse heuvellandschap. Drie jaar lang werkten zesduizend mannen eindeloos om deze tunnel van anderhalve kilometer te voltooien. Nadat-ie klaar was, werd er een imposante poort gebouwd die opvallend veel van een middeleeuws kasteel weg heeft. Waarom? Dat weet niemand. 

Sommigen vermoeden dat mensen in de negentiende eeuw nog niet aan tunnels gewend waren. Het zou een manier zijn geweest om passagiers gerust te stellen dat ze niet op het punt stonden om af te dalen naar de hel. Anderen zeggen dat het een monument is voor de prestatie van de tunnelgravers of dat het gebouwd werd om de landeigenaar te paaien en over te halen om een tunnel onder zijn grond te bouwen. Hoe dan ook: in 1849 werd er een huisje bovenop het ‘kasteel’ gebouwd. Hier woonde de tunnelwachter met zijn gezin. Zijn taak? Dagelijks alle olielampen van de tunnel aansteken zodat treinen zagen waar ze heen gingen. Nog altijd wordt het huisje bewoond en razen er honderden treinen per dag onder het bouwwerk. 

Een kasteel zou geen kasteel zijn zonder dat er enkele mythes aan de plek kleven. Zo ook hier. Door een storing vond er in 1861 een groot treinongeluk plaats waarbij 23 mensen om het leven kwamen. Vandaag de dag melden sommige bezoekers en reizigers nog altijd dat ze twee spookachtige figuren waarnemen die hand in hand de ingang van de tunnel binnenlopen. 

Görings woonhuis?

Omringd door bossen in het kleine Engelse dorpje Saltwood, aan de zuidwestelijke kust van Engeland, staat een middeleeuws kasteel met een bloedige geschiedenis. Deze plek stond centraal in alles wat met moorden, martelen en naziplannen te maken heeft. De eerste vermelding van Saltwood Castle dateert uit 488 en door de jaren heen kende de plek veel prominente bewoners. Gedurende de twaalfde eeuw was dat Ranulf de Broc. Hij had een goede verhouding met Koning Henry II van Engeland, die al een tijdje overhoop lag met Thomas Becket, de aartsbisschop van Canterbury. In 1170 stuurde de Broc vanuit zijn kasteel enkele ridders aan om de aartsbisschop te vermoorden, die in zijn eigen kathedraal onthoofd werd. 

Enkele eeuwen later, in 1407, werd William Thorpe gevangengezet in het kasteel. Thorpe was een religieuze andersdenkende en moest hier gruwelijke martelingen ondergaan. Door een enorm toeval kon hij ontsnappen vanwege een aardbeving. Hij schreef zijn ervaringen op en deze aantekeningen werden in de zestiende eeuw erg belangrijk tijdens een religieuze hervorming. William zelf belandde overigens alsnog op de brandstapel. 

Alsof dat nog niet voldoende was, speelde het kasteel ook nog eens een rol in de plannen van nazileider Hermann Göring. Als opperbevelhebber van de Luftwaffe gaf hij Duitse piloten de opdracht om grote delen van de Kentregio te bombarderen, maar Saltwood Castle mocht absoluut niet beschadigd raken. Na de oorlog werd duidelijk dat hij in het kasteel zijn toekomstig woonhuis in Engeland zag, zodra de invasie en bezetting in Groot-Brittannië gelukt zou zijn. Gelukkig is het zover nooit gekomen en is het kasteel een wapperend hakenkruis bespaard gebleven. 

Over naziplannen gesproken: lees hier hoe het kleurrijke Poolse Zamosc bijna Himmlerstadt heette.

• Deel